Edgar Allan Poe, ( 19 Ocak 1809 Boston - 7 Ekim 1849
Baltimore) Amerikalı yazar ve şair. Kendisi Amerikan Romantik Akımı ın
öncülerinden biridir. ABD in ilk kısa hikaye yazarlarından olan Poe modern
anlamda korku, gerilim ve polisiye türlerinin de babasıdır. Bugün birçok kimse
tarafından ABD in ilk büyük yazarı kabul edilse de Poe hayattayken sık sık
küçük düşürülmüş ve yanlış anlaşılmıştır.
Yaşamı
Her ikisi de profesyonel oyuncu olan,üç çocuklu David ve Elizabeth (Arnold) Poe un ikinci çocuğu olarak dünyaya geldi. Doğduktan bir yıl sonra babası evi terk etti.Ertesi yıl annesi veremden öldü ve Richmond, Virjinyadan . (ozan) İskoç tütün tüccarı John Allan kendisini yanına aldı. Ortanca adı Allan buradan gelir.
1815 e Allanın ailesiyle İngiltereye gitti ve Londra va Richmonddaki özel okullarda okudu. Öğrenciliği sırasında tanıştığı alkol ve kumar, yaşımını altüst etti. Kendisinden daha ünlü olan eşinin gölgesinde kaldı.
1820de Virjinyaya geri döndü. Virjinya Üniversitesi e kaydoldu ama burada sadece bir yıl kaldı. Bu dönemde kumar borçları yüzünden manevi babasıyla arası açıldı.
Önceleri başarısız fanzin denemeleriyle başladığı edebiyat yaşamı, 1832de Saturday Courrierda basılan beş öyküyle ve 1833 e Baltimore Saturday Visiter tarafından düzenlenen yarışmada "MS. Found in a Bottle" (Şişede Bulunan Elyazması) adlı öyküsüyle birinciliği kazanmasıyla devam etti. 1843 e, Godeys Ladys Book a yayımlanan "The Visionary" adlı öyküsüyle adı ülke genelinde duyulmaya başlandı.
Düzyazılarından başka, ustaca kurgulanmış ve yazılmış "The Raven" (Kuzgun) başta olmak üzere, "Annabel Lee" ve "To Helen" (Helene) adlı şiirleriyle de tanınan Poe 7 Ekim 1849da öldü.
Charles Baudelairein "Çağımızın en güçlü . yazarı..." dediği Poe, yazdığı özgün metinlerle birçok yazarı derinden etkiledi. Gerçekten de, ondan başka hiç kimse yaşamın ve doğanın istisnalarını daha büyülü anlatamadı.
Ayrıca edgar allan poe babasıyla hiç anlaşamayan bir yazardır ve eserlerinde babasıyla olan çatışmalarına rastlarız.Tam olarak bilinmese de babası tarafından cinsel tacize uğradığı eserlerinden anlaşılmaktadır.Babasına olan düşmanlığını babasının İspanyol oluşundan dolayı İspanyaya karşı görüşlerinden anlıyoruz.
Başlıca Eserleri:
Dedektif Auguste Dupin Öyküleri
Oval Portre
Morgue Sokağı Cinayeti
Usher Evinin Çöküşü
Altın Böcek.
Ayrıca birçok şiiri bulunmaktadır.
Yaşamı
Her ikisi de profesyonel oyuncu olan,üç çocuklu David ve Elizabeth (Arnold) Poe un ikinci çocuğu olarak dünyaya geldi. Doğduktan bir yıl sonra babası evi terk etti.Ertesi yıl annesi veremden öldü ve Richmond, Virjinyadan . (ozan) İskoç tütün tüccarı John Allan kendisini yanına aldı. Ortanca adı Allan buradan gelir.
1815 e Allanın ailesiyle İngiltereye gitti ve Londra va Richmonddaki özel okullarda okudu. Öğrenciliği sırasında tanıştığı alkol ve kumar, yaşımını altüst etti. Kendisinden daha ünlü olan eşinin gölgesinde kaldı.
1820de Virjinyaya geri döndü. Virjinya Üniversitesi e kaydoldu ama burada sadece bir yıl kaldı. Bu dönemde kumar borçları yüzünden manevi babasıyla arası açıldı.
Önceleri başarısız fanzin denemeleriyle başladığı edebiyat yaşamı, 1832de Saturday Courrierda basılan beş öyküyle ve 1833 e Baltimore Saturday Visiter tarafından düzenlenen yarışmada "MS. Found in a Bottle" (Şişede Bulunan Elyazması) adlı öyküsüyle birinciliği kazanmasıyla devam etti. 1843 e, Godeys Ladys Book a yayımlanan "The Visionary" adlı öyküsüyle adı ülke genelinde duyulmaya başlandı.
Düzyazılarından başka, ustaca kurgulanmış ve yazılmış "The Raven" (Kuzgun) başta olmak üzere, "Annabel Lee" ve "To Helen" (Helene) adlı şiirleriyle de tanınan Poe 7 Ekim 1849da öldü.
Charles Baudelairein "Çağımızın en güçlü . yazarı..." dediği Poe, yazdığı özgün metinlerle birçok yazarı derinden etkiledi. Gerçekten de, ondan başka hiç kimse yaşamın ve doğanın istisnalarını daha büyülü anlatamadı.
Ayrıca edgar allan poe babasıyla hiç anlaşamayan bir yazardır ve eserlerinde babasıyla olan çatışmalarına rastlarız.Tam olarak bilinmese de babası tarafından cinsel tacize uğradığı eserlerinden anlaşılmaktadır.Babasına olan düşmanlığını babasının İspanyol oluşundan dolayı İspanyaya karşı görüşlerinden anlıyoruz.
Başlıca Eserleri:
Dedektif Auguste Dupin Öyküleri
Oval Portre
Morgue Sokağı Cinayeti
Usher Evinin Çöküşü
Altın Böcek.
Ayrıca birçok şiiri bulunmaktadır.
Ölümü
Ryans Inn adlı bir meyhanede kötü
bir halde bulunduktan 4 gün sonra, 7 Ekim 1849 günü Baltimoredaki hastanede
öldü, öldüğünde 40 yaşındaydı. 8 Ekim günü Westminster Presbiteryen Mezarlığı
da kendisi için düzenlenen cenaze törenini Rahip William T.D. Clemm yönetti.
Törene yalnızca 4 kişi katılmıştı. Bu 4 kişi kuzeni Neilson Poe, karısı
tarafından akrabası olan Henry Herring, okuldan arkadaşı Z.Collins Lee,
meslektaşı Dr. Joseph Snodgrass dır. Ölüm olayı ve nedenleri ile ilgili çok
çelişkili ve anlaşılmaz raporlar hazırlanmıştır. Yıllar geçtikçe kendisini
tanıyan ve tanımayanlar tarafından ortaya atılan kuramlar ve söylentiler arttı.
Hala ölümünün arkasındaki gerçekler bilinmemektedir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder