ceza ya da ödül...

Ceza ya da ödül her ikisi de insanı etkiler. Ama birisinde zorlama, bir diğerinde teşvik söz konusudur. Zorlamada, içten gelmeyen ve hatta içten gelene karşı bir yaptırım olduğu için başarı şansı zayıftır; sürekli takip edilmesi, her aşamada baskının hissettirilmesi gibi kişilik zedeleyici özelliği ağır basmaktadır. Ödüllendirmede ise moral kondisyonun arttığı görülür. Kişi, kendi kendini zorlar, dıştan herhangi bir baskıya gerek duymaksızın ödülü hak edecek sonuca ulaşmaya çalışır. O, zorlamadakinin aksine yaratıcı bir bireydir, yaptığı işe tüm kültürünü, tüm kabiliyetini yansıtır.