dereotu

Dereotu (Anethum graveolens), maydanozgiller (Apiaceae) familyasından, özellikle Akdeniz ve Orta Asya mutfaklarında yaygın olarak kullanılan aromatik bir bitkidir. İşte dereotu hakkında bazı dikkat çekici bilgiler:

🌿 Botanik Özellikleri
- İnce, tüylü yapraklara ve sarımsı çiçeklere sahiptir.
- Genellikle tek yıllık bir bitkidir.
- 40–60 cm’ye kadar boylanabilir.
- Tohumları da baharat olarak kullanılır ve “rezene tohumu” ile karıştırılmamalıdır.

🍽️ Mutfakta Kullanımı
- Taze yaprakları yoğurtlu mezelerde, salatalarda, çorbalarda ve özellikle zeytinyağlı yemeklerde kullanılır.
- Türk mutfağında kabak, enginar ve havuç gibi sebzelerle uyumu meşhurdur.
- Tohumları ise turşularda, ekmeklerde ve bazı et marinasyonlarında tercih edilir.

🌱 Sağlık Faydaları
- Sindirimi kolaylaştırıcı etkisi vardır.
- Gaz giderici ve spazm çözücü özellikleriyle bilinir.
- Antioksidanlar açısından zengindir; bağışıklık sistemini destekleyebilir.

🧠 Kültürel ve Sembolik Yönleri
- Antik Yunan’da cesaret sembolü olarak görülürken, Orta Çağ Avrupa’sında kötü ruhlara karşı koruyucu olarak kullanılmıştır.
- Anadolu’da ise yeni doğum yapmış kadınlara dereotu çayı verilmesi geleneksel bir uygulamadır.

Nasıl Yetişir: Her toprakta yetişen dereotu için en elverişli toprak killi-kumlu, rutubet tutmayan kaba topraktır. Tohumdan üretilen dereotu, ilkbahar veya yaz başında ekilir. Uzunca iplik şeklindeki yaprakları haziran-temmuz, ufak çiçekleri temmuz-ağustos aylarında toplanır.

 

Nerelerde Kullanılır: Dereotunun yalnız tazesini kullansak da, aslında tohumu da keklere, tatlılara ve salatalara kullanılabilir. Taze yaprakları ise özellikle kabak yemekleri, bakla ve cacığın lezzetini tamamlar. Somon balığı başta olmak üzere bütün balıklara ve yumurta yemeklerine, patates, havuç gibi sebzelere çok yakışır. Nefes açan, mide spazmlarına uykusuzluğa iyi gelen otun, sakinleştirici özelliği bilinir.