Önemsiz eşyaları biriktirmek, sadece birçok şeye sahip
olmak demek değildir. Bu, kişinin yaşamında ciddi etkileri olan belli bir
davranış biçimidir.
Biriktirme
Hastalığı nedir ?
Kompulsif ya da patolojik Biriktirme Hastalığı sorunlu
bir davranıştır ve aşağıdaki biçimlerde kendini gösterir:
- Eski dergiler, kaplar, giysiler, kitaplar, önemsiz e-postalar, faturalar, not tutulmuş ya da liste yapılmış kağıtlar gibi, başka insanlara gereksiz görünen birçok şeyi biriktirmek ya da atmakta zorlanmak,
- Kişinin evinin artık uygun bir yaşam alanı olamayacak kadar çok dağınık olması,
- İş ya da sosyal yaşamdaki endişe ve davranış bozuklukları.
Biriktirme
hastalığı kimlerde görülür?
Obsesif-kompulsif bozukluğu olan kişilerin %15’i,
diğer belirtileri ikincil belirtiler olarak görürken, biriktirme
alışkanlıklarının, obsesif-kompulsif bozukluğun birincil belirtisi olduğunu
ifade ederler. Biriktirme Hastalığı olan insanların, ilerleyen evrelerde daha
ciddi obsesif-kompulsif bozukluklar yaşaması olasıdır. Bu hastalık, dürtü
kontrolü bozukluğu ya da tik bozukluğu gibi nöropsikiyatrik bozukluğu olan
insanlarda da görülebilir.
Biriktirme Hastalığı, çok sık görülen bir hastalık
değildir. Genellikle çocuklukta başlasa da yetişkinlik dönemine kadar fark
edilmediği olur. Gereksiz eşyaları biriktirme eğilimi olan insanların
genellikle kompulsif biriktirme hastalığı olan akrabaları olur.
Biriktirme
Hastalığı hayatı nasıl zora sokabilir?
Sizde de biriktirme hastalığı olduğunu düşünüyorsanız,
satın almak ya da eşantiyon ve küçük hediyeler gibi ücretsiz eşyaları toplamak
konusunda fazlasıyla enerji harcıyorsunuz demektir. Bazı insanlar değerli
şeyleri elde etmek için çalma yöntemine bile başvurabilirler. Biriktirme yapan
insanlar ilgi duydukları şeyleri toplamak için sık sık bit pazarlarına
(insanların kullanmadıkları eşyaları evlerinin önünde satışa çıkarması),
çöplüklere ya da atıkların toplandığı diğer yerlere giderler. İnternet satışları
da biriktirme hastalığı olan insanlar için oldukça çekici bir seçenek haline
gelmiştir, çünkü bu şekilde, şahsen çok ya da yüksek fiyatlarda eşyalar alma
utancından kurtulurlar.
Siz de, önemsiz eşyaları biriktiriyorsanız, sahip
olduğunuz şeylerle ilgili sıkı inançlarınızın olması oldukça sık görülen bir
durumdur. Bu hastalığa sahip olan insanlar, genellikle topladıkları şeylerin
çok değerli olduklarına ve gelecekte işlerine çok yarayacaklarına inanırlar.
Buna ek olarak, sahip oldukları eşyaları arkadaşları olarak görebilir ve onları
elden çıkarmak, suçluluk hissetmelerine yol açabilir.
Takıntılı olarak biriktirme yapan insanların çoğu
genellikle bu konu hakkında konuşmaz ve durumlarından utanırlar. Gizlilik ve
utanç yüzünden, iş yaşamları ve kişisel ilişkileri genellikle güçleşir. Bu
hastalığa sahip birçok yetişkin hayatlarını bekar geçirir ve çalışamama gibi
bir durum yaşayabilir.
Biriktirme
hastalığının teşhisi
Eşya biriktirmek, utanç verici olabilse de, birçok
insan bu hastalığını bir doktorla ya da terapistle paylaştığında, bir rahatlama
yaşadığını ifade eder. Obsesif-kompulsif bozukluk gibi biriktirme hastalığının
da teşhisinin, aile doktoru, psikolog ya da psikiyatrist gibi nitelikli bir
akıl sağlığı uzmanı tarafından yapılması gerekir.
Biriktirme Hastalığı’nın teşhisi için, hastalara sıkça
sorulan bazı sorular şöyledir:
- Asla kullanmayacağınızı bildiğiniz şeyleri toplamaktan kendinizi alamıyor musunuz?
- Çok üzücü olduğu için, bir şeyleri elinizden çıkarmakta zorlanıyor musunuz?
- Dağınıklık yüzünden evinizin yüzde kaçını kullanamıyorsunuz?
- Eşyalarınız düzensiz mi?
- Evinizdeki dağınıklık sizi utandırıyor mu?
Biriktirme
Hastalığı’nın tedavisi
Biriktirme Hastalığı, Anafranil (Klomipramin) ya da
Praxil (Paroksetin) gibi ilaçlara obsesif-kompulsif bozuklukların diğer
türlerinde olduğu kadar iyi cevap vermemektedir. Bilişsel-davranışçı bir
tedavi, biriktirme hastalığı olan insanlarda sık sık görülen bazı zararlı
düşünceleri doğrudan hedef aldığından daha etkili olabilir.
Davranışsal olarak, hastalığın başkalarına
duyurulması, depolama için uygun alanların azaltılması ve dağınıklığın daha iyi
organize edilmesi gibi birçok yöntem faydalı olabilir.
Kendinizde, önüne geçilmez bir eşya biriktirme dürtüsü hissediyor ve
eşyalara gereğinden fazla bağlanıyorsanız, bir an önce bir doktora danışmanızı
tavsiye ederiz.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder