katarsis ve yağmur

 İnsan varoluşunun en kadim tanıklıklarından biri olan yağmur, yalnızca gökyüzünün yeryüzüne gönderdiği bir doğa olayı değil, aynı zamanda içsel bir arınmanın, ruhsal bir çözülmenin metaforudur. Yağmurun düşüşü, göğün içsel yükünü boşaltmasıdır; tıpkı insanın iç dünyasında biriken sıkıntıların, gözyaşıyla ya da sessiz bir iç çekişle dışa vurulması gibi. Bu bağlamda, “yağmur geliyormuş” ifadesi, yalnızca meteorolojik bir haber değil, aynı zamanda varlığın kendi içindeki çatışmaların çözülmeye yüz tuttuğunun da habercisidir.

Sıkıntı, Heidegger’in deyimiyle, varoluşun çıplaklığıyla yüzleştiğimiz anlarda belirir; anlamın geçiciliği, zamanın akışı ve benliğin kırılganlığı karşısında duyulan o tarifsiz ağırlık. Ancak bu ağırlık, tıpkı kara bulutların ardından gelen sağanak gibi, bir boşalma anını da içinde taşır. Yağmurun toprağa düşmesiyle birlikte, sıkıntı da benliğin derinliklerinden yüzeye çıkar, çözülür, dağılır. Bu çözülme, bir tür katarsistir; Aristoteles’in tragedya için öngördüğü ruhsal arınmanın, gündelik hayattaki izdüşümüdür.

Yağmurun ritmik sesi, insanın içsel kaosuna karşı bir düzen önerisidir. Her damla, zihnin karmaşasını yatıştıran birer felsefi önermeye dönüşür. Bu ses, dış dünyanın gürültüsünü bastırırken, iç dünyanın fısıltılarını duyulur kılar. Böylece insan, kendi içindeki yankıları dinlemeye başlar; sıkıntının kökenine iner, onunla yüzleşir ve nihayetinde onu kabullenerek dönüştürür. Yağmur, burada yalnızca bir doğa olayı değil, bir öğretmendir; sabrı, teslimiyeti ve geçiciliği öğreten bir bilgedir.

Ve nihayet, yağmur diner. Geriye ıslanmış toprak kokusu, temizlenmiş bir gökyüzü ve hafiflemiş bir yürek kalır. Sıkıntı, yağmurla birlikte akıp gitmiştir; ama bu gidiş, bir yok oluş değil, bir dönüşümdür. Çünkü her damla, bir iz bırakır; her sıkıntı, bir hakikatin habercisidir. Yağmurun ardından gelen sükûnet, yalnızca doğanın değil, insanın da yeniden doğuşudur. Ve belki de en çok bu yüzden, yağmurun gelişi bir felaket değil, bir lütuftur: içsel tufanların ardından gelen sessiz bir kurtuluş.