sonbahar kış depresyonları

Sonbahar ve kış depresyonları, tıbbi adıyla Mevsimsel Duygudurum Bozukluğu (Seasonal Affective Disorder - SAD), yılın güneş ışığının azaldığı dönemlerinde ortaya çıkan ve ruh hâlini derinden etkileyen bir psikolojik durumdur. Bu depresyon türü, özellikle sonbaharın gri tonlarıyla ve kışın uzun geceleriyle birlikte belirginleşir. Güneş ışığının azalması, beynin serotonin üretimini düşürürken melatonin seviyesini artırır; bu da enerji düşüklüğü, uyku bozuklukları, motivasyon kaybı ve genel bir melankoli hâli ile kendini gösterir⁽¹⁾⁽²⁾⁽³⁾.

---

🌥️ Belirtileri Nelerdir?
- Sürekli yorgunluk ve enerji eksikliği
- Aşırı uyuma isteği ve uyku düzeninde bozulma
- İştah artışı, özellikle karbonhidrat tüketme isteği
- Kilo alma eğilimi
- İlgi ve motivasyon kaybı
- Sosyal izolasyon ve içe kapanma
- Umutsuzluk, değersizlik hissi ve bazen ölüm düşünceleri⁽¹⁾⁽²⁾

---

🌿 Doğal ve Bilimsel Çözümler:
- Işık terapisi (fototerapi): Güneş ışığını taklit eden özel lambalarla yapılan tedavi, serotonin üretimini destekler⁽¹⁾
- D vitamini takviyesi: Güneş ışığı eksikliğiyle düşen D vitamini seviyeleri, ruh hâlini doğrudan etkiler⁽³⁾
- Düzenli egzersiz: Endorfin salgısını artırarak depresyon belirtilerini hafifletir
- Sağlıklı beslenme: Omega-3 yağ asitleri, B ve D vitaminleri açısından zengin gıdalar önerilir⁽³⁾
- Psikolojik destek: Bilişsel Davranışçı Terapi (CBT) ve EMDR gibi yöntemler etkili olabilir⁽¹⁾

Havaların soğuması, ağaçların yapraklarını dökmesi, güneş ışınlarının azalması, havanın grileşmesi bedenimizde de bir sonbahar havasının esmesine neden oluyor. Sabahları yorgun, argın, bitkin uyanmaktayız ve yataktan çıkmak istemiyoruz. Üzerimizde bir ağırlık hissediyoruz. Yaşamlarında depresyon geçiren insanlar sonbahar ve kış aylarında tekrar depresyonla karşılaşabilirler. Biyolojik genetik kökenli depresyonlarda, vücut ritmi, biyolojik saati mevsimlerden çok etkilenmektedir. İşte sonbahar-kış depresyonun dışa vuran özellikleri:

Yorgunluk, keyifsizlik

Hazımsızlık, mide ağrısı

Yaşamdan zevk alamama

Tahammülsüzlük, çabuk sinirlenme, alınganlık

Çocuk ve gençlerde huysuzluk, uyumsuzluk, okul başarısızlığı, anne babaya isyankâr davranmak, söz dinlememek

Evden, ortamdan uzaklaşma, yalnız kalma isteği

Alkol ve uyuşturucuya eğilim, marjinal gruplara takılmak

Yetişkinlerde de sigara ve alkol kullanımının artması, kumar alışkanlığının başlaması bir depresyon habercisi olabilir.

Yukarıdaki belirtilerden 4 tanesini en a 1 haftadır yaşıyorsanız depresyon geçiriyorsunuzdur. Depresyon tedavi edilen bir hastalıktır. Yaşamında ilk defa depresyon geçiren birinin 6 ay tedavi olması gerekmektedir. 3-4 haftada belirtiler gerilemeye başlar. İyi tedavi olunmazsa depresyon tekrarlayabilir, müzminleşebilir.