Arı sütü,
bal arılarının yetişkin kraliçe arılar ile birlikte, larvalarını kullanarak
salgılamış oldukları bir besindir. İşçi arıların hipofarinks bezlerinden
salgıladıkları arı sütü, kolonideki tüm larvaların besin kaynağını teşkil
etmektedir.
Arı sütü,
işçi arıların kafa kısımlarından salgıladıkları bir sıvıdır. Arı sütü
salgılandıktan üç gün sonra, erkek ve işçi arılar arı sütü ile beslenmeyi
bırakırlar fakat kraliçe arı özel olarak beslenmeye devam eder. Bu arı sütü,
hareketli bir çerçeve yardımı ile kovanın sallanması ve kraliçe arının
uyarılması ile toplanabilmektedir. Yani arı sütünü toplayabilmek için,
kraliçe arıyı kullanırız. Çünkü arı sütünün büyük bir kısmını kraliçe arı
larvalarında saklamaktadır.
İyi
yönetilmiş bir kovan, 5 ya da 6 alık süreç içerisinde, yaklaşık 500 gram arı
sütü toplayabilmektedir. Çok çabuk bozulabilen arı sütü, kovan içerisinden
toplandıktan sonra hemen soğuk depolara taşınmalıdır.
Arı
sütünün tümü, yaklaşık %67 oranında su, % 12.5 oranında ham protein, az
miktarda değişik türlerde amino asit, %11 oranında basit şeker
(monosakkarit), %5 oranında yağ asiti içermektedir. Bir de bunlara ek olarak,
iz miktarda mineral, bazı enzimler, anti bakteriyal ve antibiyotik bileşenler
ile, vitamin B5,vitamin B6, iz miktarda vitamin C içermektedir. Arı sütü
royalaktin adı verilen bir basit protein bileşimine sahiptir. Royalaktin,
larvaların kraliçe arı şekline dönüşmesini sağlamaktadır.
Arı Sütünün Sağlığa Faydaları Nelerdir?
Sağlığa
birçok faydası olan arı sütü, yüksek tansiyonu önler, meme ve göğüs kanseri
riskini azaltır, kısırlık riskini azaltır ve önler, kolesterolü dengeler,
östrojen hormonu etkisi gösterir, kansere karşı korur, böbrekleri korur, kan
şekerini düzenler, bağışıklık sistemini güçlendirir, epileptik nöbetleri
yavaşlatır, ayak mantarını iyileştirmeye yardımcı olur, menopoz belirtilerini
azaltır, antioksidan etki gösterir, beyin faaliyetlerini güçlendirir,
karaciğer sağlığını korur, iltihap oluşumunu önler, cildi korur tedavi eder,
kemik sağlığını korur. Arı sütü, vücut için enerji sağlar, stresi önler,
tırnak ve saçları güçlendirir ve son olarak soğuk algınlığını gidermeye
yardımcı olur.
1.Tansiyon
Eğer
yüksek tansiyona (hipertansiyon) sahipseniz, kalp hastalıkları, felç ve
diyabetik böbrek hastalıklarına çok daha fazla yatkınsınız demektir. Yüksek
tansiyonun henüz başlarındaki evredeyken, tuz tüketimini azaltmak, fiziksel
aktiviteler yapmak, yüksek tansiyonun etkilerini azaltacaktır. Bir de doğal
bazı yöntemlerin yardımı ile yüksek tansiyonu düşürmenin yolları vardır.
Yapılan birtakım araştırmalara göre arı sütü içermiş olduğu protein
sayesinde, yüksek tansiyonu düşürmek için uzun vadede etkili bir besin
kaynağıdır.
Japonya’da
hayvanlar üzerinden yapılan bir araştırmaya göre arı sütü, düşük sistolik
tansiyona bağlı olarak gelişen damar daralmasını önlemeye yardımcı
olmaktadır.
2.Meme Kanseri
Bisfenol A
ya da BPA, çevresel östrojendir ve meme kanseri hücrelerinin çoğlmasına yol
açan etkisi bulunmaktadır. Arı sütü ise, bisfenol A ya da BPA etkisini
engellemeye yardımcı olan anti-çevresel östrojen özellik göstermektedir.
Japonya’da
bir grup bilim insanının yapmış olduğu araştırmaya göre, arı sütü meme ve
göğüs kanserini önlemeye yardımcı bir besin kaynağıdır. Çevresel östrojeni
ise aslında her gün bir şekilde vücudumuza almaktayız. İçtiğimiz su, kozmetik
ürünler, plastik ürünler ve bazı yiyecekler, vücudumuzda çevresel östrojenin
birikmesine yol açmaktadır. Arı sütü, bu gibi zararlı bileşenlere karşı
vücudumuzu korumaktadır.
3.Kolesterol
Yüksek
kolestrol, kalp hastalıkları, kardiovaskuler rahatsızlıklar ve felç gibi
durumların oluşmasına sebep olan en büyük etkenlerden biridir. 2007 yılında
bir araştırmaya göre, 4 hafta boyunca alınan 6 miligram arı sütü, kandaki
düşük yoğunluklu lipoprotein düzeyini yani kandaki kötü kolestrol düzeyini
azaltmaya yardımcı olmaktadır.
Japonya’da
bir grup bilim insanın 15 gönüllü üzerinde yapmış olduğu araştırmalara göre,
gönüllülerden yarısına 4 hafta boyunca her gün 6 gram arı sütü verilmiş,
diğer yarısına da verilmemiş. Araştırma sonucunda, arı sütü tüketimi yapan
gönüllülerin, kanlarındaki kötü kolestrol düzeylerinin azaldığı, arı sütü
tüketimi yapmayan gönüllülerin ise, kanlasındaki iyi kolestrol değerlerinin
değişmediği gözlenmiştir.
Diğer
yapılan bazı araştırmalara göre ise, 2 ile 11 hafta boyunca tüketilen arı
sütü, yüksek kolestrolü olan kişilerin kalarındaki kötü kolestrol
düzeylerinin düştüğü gözlenmiştir.
4.Kan Şekeri
Japonya’da
yapılan birtakım araştırmalara göre arı sütü, kan damarlarının daralmasını
önlemektedir ve kandaki insülin ile trigliserid seviyesini düşürmektedir.
İnsülin direncini engellemeye yardımcı olan arı sütü, insülin benzeri
aktivite göstermektedir. Bundan dolayı, kandaki şeker seviyesi düşük olan
kişiler, arı sütü tüketerek, doğal yöntemler ile kan şekerlerinin seviyesini
düzenleyebilir ve koruyabilirler.
5.Östrojen Hormonu
2010
yılında yapılan bir araştırmaya göre, arı sütü östojen benzeri etkiler
göstermektedir. Arı sütü, üç farklı yağ asiti içermektedir ve östrojen
reseptör etkisi yardımı ile, meme ve rahim ağzı kanserine sebep olan
hücrelerin etkisiz hale gelmesini sağlamaktadır.
6.Böbrek Sağlığı
Kemoterapi
tedavisi gören kişilerin, vücuda zararlı olan etkilerinden vücudu koruyan bir
organ olan böbrekler, arı sütü tüketimi yardımı ile daha iyi işlev
göstermektedir. Türkiye’de Kayseri Erciyes Üniversitesi’nde yapılan bir
laboratuvar araştırmasına göre, kemoterapi tedavisi sırasında kullanılan
sisplatin adı verilen ilacın, böbreklerden süzülürken zararlı etkilerini
kaybetmesine yardımcı olmaktadır.
Genel
böbrek sağlığı açısından da faydalı olan arı sütü, düzenli olarak ve dozunda
kullanıldığında, sağlığa olan faydaları oldukça etkili olacaktır.
7.Kemik Sağlığı
Bir grup
Japon bilim insanı arı sütü hakkında birtakım araştırmalar yapmışlardır ve
arı sütünün kemik sağlığını desteklediğini tespit etmişlerdir. Arı sütü,
osteoporoz üzerinde yararlı etkiler göstermektedir ve kemikler için gerekli olan
kalsiyumun emilmesine yardımcı olmaktadır. Kemiklerin güçlenmesi ve
sağlamlığını koruması için önemli bir gıda olan arı sütü, birçok kemik
hastalığı riskini önlemektedir. Özellikle ailesinde kemik hastalığı olan
kişiler yani genetik olarak risk grubunda olan kişiler, arı sütü tüketimine
daha çok özen göstermelilerdir.
8.Cilt
Japonya’da
Nihon Üniversitesi, Farmakoloji Bölümü’nden bilim insanlarının yapmış olduğu
araştırmalara göre arı sütü, yaraların iyileşmesine yardımcı olmaktadır ve
yaraların çoğalmasını önlemektedir. Anti iltihap özelliği ile arı sütü, doku
bozulmalarının tedavisinde etkili bir besin kaynağıdır. Arı sütü içermiş
olduğu özel besin kaynakları ile ve vitaminler yardımı ile, cildin
yenilenmesini sağlayan, nükleik asit, enzimler, dekonik asit ve hormonların
üretilmesini destekler.
İçermiş
olduğu, vitamin B1, B2, B3, B5, vitamin B6 ve asetil kolin ile çinko minerali
sayesinde arı sütü, cildin kolojen dokusunu korumaya yardımcı olur. Günlük
500 miligram değerinde 3 adet kapsül şeklinde ya da bir çeyrek tatlı kaşığı
oranında tüketilen arı sütü, cildin daha sağlıklı olmasını sağlamaktadır.
9.İltihap
Yapılan
birçok bilimsel araştırma, kronik iltihap oluşumunun, kalp hastalıklarının,
artrit, Alzheimer hastalığı ve bazı kanser türlerinin kökenini oluşturduğunu
göstermektedir. Japonya’da bilim insanlarının yapmış olduğu araştırmalara
göre arı sütü, anti iltihap özelliği göstermektedir ve iltihap oluşumunu
önlemektedir.
Ailesinde,
kalp hastalığı, Alzheimer hastalığı geçmişi olan kişiler bir doktor gözetiminde
arı sütü tüketerek, risk grubu olmaktan kurtulabilir ve sağlıklı bir yaşam
sürebilirler.
10.Karaciğer
Karaciğer,
vücut fonksiyonlarının daha sağlıklı ilerlemesi için önemli bir görev
üstlenmiş bir organdır. Karaciğer kanserine sebep olan birçok toksin maddenin
karaciğer içerisinde birikmesini engelleyen arı sütü, karaciğeri ve karaciğer
sağlığını korur. Arı sütü, karaciğerin üretmiş olduğu toksin maddelerin
zararlarını indirgemeye yardımcı olur.
11.Beyin Sağlığı
Taze arı
sütü, zihni canlandırır ve zihne berraklık verir. Japonya’da bir üniversitede
fareler üzerinde yapılan bir araştırmaya göre, farelere önce beyin
hücrelerine zarar veren öldüren toksin bir bileşik verilmiştir. Daha sonra
ise aynı farelere, arı sütü verilmiştir. Bu durumda, tekrardan arı sütü
verilen bu farelerin beyin hücrelerinin yenilendiği ve bilişsel
aktivitelerinin canlandığı gözlenmiştir. Sonuç olarak arı sütü, beyin
fonksiyonlarını destekleyen ve geliştiren bir besin kaynağıdır.
12.Bağışıklık Sistemi
Bağışıklık
sistemini düzenleyici etkisinden dolayı arı sütü, Japonya’daki bir grup bilim
insanı tarafından, bağışıklık sistemi için faydalı bulunmuştur. Bağışıklık
sisteminin otomatik olarak kendini savunmasını sağlayan arı sütü, romatizma
artrit gibi hastalıklara karşı vücudu korur.
Fareler
üzerinden yapılan bilimsel bir araştırmaya göre, fareler lupus almaya
yatkınlardır ve lupus, bağışıklık sistemi sağlığını bozan bir bileşendir.
Buna göre, arı sütü verilen farelerde lupus üretimi azalmıştır ve bu
farelerin bağışıklık sistemleri güçlenmiştir.
Ayrıca arı
sütü, kemoterapi ve radyoterapi tedavisi gören kişilerin zayıflamış olan
bağışıklık sistemlerini güçlendirmeye yardımcı olmaktadır. Arı sütü, vücuda
yerleşmiş olan virüs ve bakteriler ile mücadele eder, özellikle HIV virüsü
olan hastaların bağışıklık sistemlerini güçlendirir.
13.Antioksidan
Antioksidan,
kalp hastalıkları, kanser ve diğer bir çok hastalığın oluşmasını engelleyen
bir bileşendir. Antioksidan içeren besinleri tüketmek, bu gibi hastalıkların
ilerlemesini durdurmaktadır ve hücreleri yenilemektedir. Vücutta biriken
serbest radikallerin vücuttan uzaklaştırılmasını sağlayan antioksidanlar,
hücrelerin yenilenip yaşamsal faaliyetlerini daha düzgün yapmalarına yardımcı
olur.
14.Menopoz
Arı
sütünün yapısında bulunan bitki hormonları, östrojenik hormonların etkilerini
canlandırır. Arı sütü, menopozun semptomları olan, yorgunluk, vajinal
kuruluk, idrara çıkamama ve baş ağrısı gibi etkileri azaltır. Menopoz
döneminde gözlenen kemik erimesi gibi kemik rahatsızlıklarının gelişmesini önleyen
arı sütü, östrojen hormonu seviyesini korumaya yardımcı olabilir.
15.Kanser
İlaçların
ve tıbbin gelişmesine rağmen, hala kanserin kesin bir tedavisi
bulunmamaktadır. Arı sütü, kanser ile mücadelede oldukça etkili doğal bir
tedavi yöntemi olabilmektedir. 2009 yılında Japonya’da yapılan bir
araştırmaya göre, dozunda ve yeterli miktarda alınan arı sütü, kansere sebep
olan hücrelerin ve yine kansere yol açabilecek tümörlerin çoğalmasını
engeller.
16.Kısırlık
Spermlerin
zayıflaması ve hareketlerinin yavaşlaması, genellikle erkeklerde kısırlığa
yol açmaktadır. Yapılan birtakım araştırmalara göre, arı sütü spermlerin
aktivitelerini artırır. Kadınlarda da vajinal aktiviteleri iyileştiren arı
sütü, doğurganlığı artırır ve kısırlığı önler.
17.Regl
PMS ya da
pre menstrual semptomlar, regl öncesi kadınlarda gözlenen birtakım ağrı,
bulantı, sinir bozukluğu, duygusallık ve yorgunluk gibi etkilerin adıdır. Arı
sütü, regl öncesi şişkinlik ve PMS etkilerini azaltır ve adet döngüsünü
düzenlemeye yardımcı olur.
18.Epileptik Nöbetler
Arı sütü,
epileptik nöbetleri belirgin bir şekilde azaltır. Arı sütü, özellikle
epilepsi hastalarının geçirmiş olduğu nöbetlerin etkisini azaltır.
Arı
sütünün yapısında bulunan L-HTP adı verilen bir bileşen, hem epileptik
nöbetlerin şiddetini azaltır hem de adrenalin ve troyid hormonlarını
dengelediği için, depresyon, kaygı bozukluğu, korku, sinirlilik gibi
psikolojik durumların da iyileşmesine yardımcı olur. Arı sütü iyi ve kaliteli
bir uyku için de ideal bir besin kaynağıdır.
Fazla Miktarda Arı Sütü Tüketmenin Bir Zararı
Olabilir Mi?
- Polenlere, bal arılarına ya
da bala karşı alerjisi olan kişiler ve astım hastaları, arı sütü
tüketmeden önce mutlaka ama mutlaka bir doktora danışmaları
gerekmektedir. Çünkü bu gibi alerjik durumları olan ya da astımlı
kişiler için arı sütü, ölümcül ve ciddi sorunlara yol açabilmektedir.
- Bazı hassas yapıya sahip
kişilerde çok fazla arı sütü tüketimi, dermatolojik olarak, akut astım,
aşırı duyarlılık gibi alerjik reaksiyonlara sebep olabilmektedir.
- Arı sütünün fazla miktarda
tüketilmesinin bir etkisi de aşırı kilo almak olabilir.
- Arı sütü östrojen hormonu
etkisi gösterdiği için, regl döneminde çok fazla kanamaya yol
açabileceği için, kullanılmadan önce doktora danışılmasında fayda
vardır.
- Çok fazla miktarda tüketilen
arı sütü, karın ağrısı ve kanlı ishale sebep olabilmektedir.
- Hamile ve emziren kadınların
arı sütü kullanmadan önce doktorlarına danışmaları tavsiye edilmektedir.
- Fazla miktarda arı sütü
tüketmek, tansiyonu çok fazla miktarda düşürebilmektedir. Eğer zaten çok
düşük tansiyona sahipseniz, arı sütü tüketmeden önce dikkatli olunuz.
Besin Değerleri
1 tatlı
kaşığı arı sütü için besin değerleri şu şekildedir;
- Kalori: 36
- Sodyum: 0 mg
- Toplam yağ: 0 g
- Potasyum: 0 mg
- Doymuş: 0 g
- Karbonhidrat: 8 g
- Poli doymamış yağ: 0 g
- Lif: 0 g
- Mono doymamış yağ: 0 g
- Şeker: 6 g
- Trans yağ: 0 g
- Protein: 0 g
- Kolestrol: 0 mg
- Vitamin A: 0%
- Kalsiyum: 0%
- Vitamin C: 0%
- Demir: 0