Nane,
ballıbabagiller familyasından Mentha cinsinden ve tüm dünyada görülen 20- 25
türün ortak adıdır. Genellikle Temmuz ve Ağustos ayları arasında açan aromatik
bir tadı olan çok yıllık otlardır. Geniş bir alana yayılabilen yapraklarının
renkleri koyu yeşil ve gri-yeşil aralığında, mor, mavi ve sarı, bazen soluk
renklidir. En nemli ortamlarda ve nemli topraklarda iyi yetişmektedir ve
nane 10-120 cm boyunda büyüyerek ve belirsiz bir alana yayılmış olabilir.
Evinizdeki saksıda bile kolay bir şekilde yetiştirebilirsiniz.
Nane
mutfakta kendine geniş bir kullanım alanı bulmuştur. Hem kuru şekilde hem de
yaş ve taze olarak tüketilmektedir. Yapraklarındaki serin bir tat ile
sıcak, taze, aromatik, tatlı bir lezzet olarak vardır ve çaylarda, içeceklerde,
reçellerde, şuruplarda, şekerlerde, dondurmalarda ve diş macunlarında
kullanılır. Sadece mutfakta değil aynı zamanda kozmetik ve tıp alanlarında da
kullanılmaktadır ve insan sağlığı açısından önemli faydaları bulunmaktadır.
Nanenin de
tüketimi birçok besin gibi tüketimi eski dönemlere dayanmaktadır. Hatta
alternatif tıp alanında hastalıkları tedavi amaçlı kullanılması da o dönemlere
dayanmaktadır. Bu önemli özellikler nesilden nesilde aktarılarak günümüz çağına
kadar gelmiştir. Özellikle solunum yoluna iyi geldiği ve bu tür hastalıklara
karşı etkili bir bitkidir.
Nanenin
içerisinde en çok A ve C vitamini bulunmaktadır özellikle A vitamini oldukça
yüksek oranda bulunmaktadır. Bunlara ek olarak magnezyum, kalsiyum ve
potasyum,demir ve folatlarıda içerisinde barındırmaktadır. Söylediğimiz gibi
içerisinde yüksek oranda yararlı besin bulundurması nedeni ile kişilerin
bünyesine de birçok fayda sağlamaktadır.
Yapılan
birçok çalışmanında desteği ile nanenin sağlık açısından insan vücuduna güçlü
ve oldukça yararlı etkileri olduğu ortaya koyulmuştur. Nanenin sindirim
sistemine, solunum yoluna, meme, cilt ve ağız sağlığına ve vücuttaki birçok
organa çeşitli faydaları bulunmaktadır. Bu besinin sağlık ve olumlu
sonuçları açısından faydalarını 9 madde halinde yazımızın devamında sizler için
alt başlıklar şeklinde düzenledik. Ancak nanenin içerisinde bulunan
minerallerden ve vitaminlerden sağlanan yararlardan en yüksek derece
faydalanabilmek için diğer tüm besinler gibi yeterli miktarda tüketilmesi,
aşırıya kaçılmaması oldukça önemlidir.
Nanenin Faydaları Nelerdir ?
Nane genel
olarak solunum yollarına olan faydaları ile bilinmektedir. Fakat nanenin
içerisinde bol miktarda bulunan A vitamini özellikle göz sağlığı için oldukça
önemlidir. C vitamini birçok organ için hayati önem taşırken birçok hastalıktan
da da bünyeyi korumaktadır. Nanenin bir diğer önemli özelliği ise bedensel
hastalıkların dışında sinirsel ve ruhi sorunlara da yardımcı olmasıdır. Bu
bakımdan nane tüketimi hem fiziksel olarak sağlıklı kalmamızı hem de ruhsal
olarak sağlığımızı korumamızı sağlayabilmektedir. Bizlerde yazımızın bu
bölümünde de faydalarını ayrıntı olarak sizlerle paylaşacağız.
1.Solunum Yolu
Nanenin
genellikle astım, bronşit gibi solunum yolu hastalıklarına iyi geldiği
bilinmektedir. Nanenin güçlü aroması sıklıkla astım ve soğuk algınlığı
sonucunda solunum bozuklukları için rahatlamaya neden olmakta ve burun,
boğaz, bronşlar ve akciğerler, tıkanıklığı gibi birçok tıkanıklığın açılmasında
yardımcı olmaktadır. Ayrıca nane boğaz, burun ve diğer solunum kanallarını
yatıştırmakta ve kronik öksürüğün neden olduğu tahrişi rahatlatmaktadır.
2.Astım
Astım
hastalığı bir nefes hastalığıdır ve genellikle gece saatlerinde
nefesin sıkışmasıyla ataklar halinde devam eder. Akşam uyumadan önce
tüketilen nane özellikle nane çayı hem astım ataklarına yakalanma riskini
azaltır, hem de atağın daha hafif geçmesini sağlayabilir. İyi bir gevşetici ve
tıkanıklığı giderici olarak nane düzenli kullanımı ile birlikte astım hastaları
için çok faydalıdır. Ancak fazla tüketimi burun ve boğazda tahrişe neden
olabilir bu yüzden tüketiminde dikkatli olunması gerekmektedir.
3.Sindirim
Nane harika
bir meze ya da damak temizleyici olmasının yanında sindirimi de
desteklemektedir. Nane mide ağrılarına iyi gelebilir, bağırsakları temizleme
özelliği vardır. Aynı zamanda bağırsak hareketini arttırır, hazımsızlık veya
enflamasyon durumlarda mideyi yatıştırmaktadır. Eğer midesel bir hastalık
hissediyorsanız bir bardak nane çayı içmek size yardım edebilir. Nane aroması
tükürük bezlerini aktive ederek sindirimi kolaylaştırmaktadır, ağzımızdan yanı
sıra tükürük bezlerinde sindirim enzimlerinin salgılanmasını sağlamaktadır.
Nanenin mutfaklarda bu derece yoğun kullanılması bu özelliğindendir.
Yolculuklar esnasında yanınızda nane bulundurmanız kusma sorunlarını ortadan
kaldırabilir. Günlük bir miktar nane tüketimi sindirim sistemi sağlığınıza çok
şey katabilir.
4.Bulantı ve Baş Ağrısı
Yine, nane
güçlü ve ferahlatıcı aroması ile bulantı için hızlı ve etkili bir çözümdür.
Nane yağı, taze sıkılmış nane yaprakları veya nane aroması ile herhangi bir
naneli ürünün kullanımı hatta sadece nane kokusu bile mide bulantısının
hafifletecektir. Baş ağrısı durumunda nane tabanlı ürünler ya da temel nane
yağı ile alın ve burun üzerinde ovuşturduğu zaman ağrılarda hafifleme
görülebilmektedir. Nane doğal yatıştırıcı bir maddedir, bu yüzden sık sık
baş ağrısı ve migren ile ilişkili enflamasyonları azalttığı görülmektedir.
5.Meme Sağlığı
Yapılan
araştırmalara göre özellikle kadınların emzirme döneminde memelerinde meydana
gelen çatlakları ve diğer sorunları nanenin giderdiği ortaya konmuştur.
6.Depresyon ve Yorgunluk
Dünya
üzerinde en yaygın ve ciddi hastalıklardan birisi olan depresyon ve türevlerine
karşı nanenin etkili bir tedavi metodu olduğu bilinmektedir. Nanenin etkili
kokusu sinir sistemi üzerinde çok büyük etkisi vardır ve faydalı bir
uyarıcıdır. Eğer kendinizi halsiz, endişeli ve depresif hissediyorsanız bir
fincan nane çayı ile sorunu kısa sürede çözüm yolu bulabilirsiniz. Nane
çayı dışında merhem şeklinde topikal olarak da uygulanabilir veya nane
yapraklarından buhar olarak alınabilir. Nanenin depresyon ve yorgunluk ile
ilgili faydasından maksimum derecede faydalanmak isterseniz eğer yastığınızın
yüzeyine nane yağı sürerek veya altına koyarak sürekli kokusunun sinir
sisteminize olumlu anlamda uyarmasını sağlayabilirsiniz.
7.Cilt Sağlığı
Nane çok
etkili bir antiseptik ve anti-kaşıntı malzeme olması ve nane suyununda mükemmel
bir cilt temizleyici olduğu bilinmektedir. Cildi yatıştırır ve sivilce
azaltmak için iyi bir aracı olmasının yanı sıra, enfeksiyonlara ve kaşıntı
tedavi için yardımcı olurmaktadır ve hatta akne semptomlarında bazı rahatlatmalara
neden olabilir. Sinek, arı ve akne sokmalarında etkili olabilir, topikal
olarak etkilenen kısma nane uygulamanız hem zehirlemeyi engeller hem de acıyı
giderebilir. Aynı zamanda nane yağı genellikle böcek kovucu etkisi bilinerek
kullanılmaktadır.
8.Ağız Bakımı
Bir kişinin
ağız sağlığını iyileştirmek için nane bilinen iyi bir üründür. Nane mikrop
öldürücü nitelikleri ve nefes açıcı olarak bilinmesi bir yana, ağız içinde
zararlı bakteri üremesini engelleyerek dil ve diş temizliği ile ağız ve diş
sağlığını koruması ile de bilinmelidir. Nanenin ağızda çiğnenerek
tüketildiğinde mikrop ve bakterilerin verdiği zararları giderir, aynı zamanda
diş etlerini ve dişleri ile doğrudan temas ederek
güçlendirmektedir. Modern çağlarda, aynı nedenle, nane diş macunu, ağız çalkalama
suları ve diğer dental hijyen ürünlerinde en yaygın unsurlardan biridir.
9.Hafıza
Nanenin
sinir sistemi üzerinde etkili bir bitki olduğunu söylemiştik. Bunun yanında
nane bellek sağlığı için faydalıdır, belleği zinde tutar ve açar. Nanenin
ağızda sakız şeklinde kullanıldığında zihni açar.
Nanenin Aşırı Tüketiminin Zararı Var Mıdır ?
Nanenin
sağlık açısından çok sayıda faydası olduğunu detaylı olarak yazımızda ele
aldık. Ancak bu sebzenin sağlık açısından birçok faydasının olmasının yanında
ürününün fazla ve yanlış tüketimi gibi durumlardan kaynaklanan bazı zararları
vardır. Bu zararların sayısı yararlarına göre oldukça azdır. Çünkü genel olarak
nane bir zarar teşkil etmemektedir. Çok ciddi yan etkileri olmamakla birlikte
belirtiliği gibi fazla tüketilmesi nedeni ile ufak tefek sağlık sorunlarına yol
açabilir. Ayrıca nanenin 8 haftadan fazla aralıksız olarak tüketilmesi
önerilmez. Bunlara bakacak olursak eğer ;
- Nane gebelik miktarında aşırıya kaçılmadan kullanıldığında faydalıdır, aşırıya kaçılması durumunda sorun yaratabilir.
- Mide hastalıkları olan kişiler tüketimine dikkat etmelidirler, mide de asit seviyesinin dengesini bozabilir.
- Nane yağı ağız yolu ile kullanıldığında ishale neden olabilir.
Yukarıda siz
okurlarımız için paylaştığımız bilgiler de nanenin temel özellikleri,
faydaları, zararları, fazla tüketiminin yol açtığı durumları, hastalıklara ve
vücuda olan etkileri hakkında bilgiler verilmiştir. Ayrıca yazımızın devamında
sizlere paylaşacağımız tablo aracılığı ile nanenin besin değerlerine ait birtakım
bilgileri kolay bir şekilde inceleyebilirsiniz.
Nanenin Besin Değeri
Tablo bir
porsiyon yani 100 gr nane baz alınarak hesaplanmıştır.
- Karbonhidrat (g): 5
- Protein (g): 4
- Yağ (g): 1
- Lif (g): 3
- Kolesterol (mg): 0
- Sodyum (mg): 30
- Potasyum (mg): 520
- Kalsiyum: 420
- Vitamin A: 246
- Vitamin C: 62
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder