makarna kültürü

Makarna, yalnızca bir karbonhidrat formu değil; insanlık tarihinin ortak belleğinde yer etmiş, kültürler arası geçişin sessiz tanığıdır. Buğdayın öğütülüp suyla buluştuğu o ilk an, yalnızca bir mutfak pratiği değil, bir medeniyetin doğuşudur. Makarna, biçimsel çeşitliliğiyle yalnızca damak zevkine değil, estetik algıya da hitap eder; çünkü her form, bir coğrafyanın, bir halkın ve bir zamanın izini taşır. Spagetti’nin çizgisel sadeliği ile orecchiette’nin içe dönük kıvrımı arasında, insanın doğaya ve kendine dair algısı gizlidir.

Bu kültür, yalnızca İtalya’nın pastoral sofralarında değil; Çin’in eriştelerinde, Orta Doğu’nun erişkin hamur işlerinde ve Anadolu’nun erişkinliğe geçiş ritüellerinde de yankı bulur. Makarna, burada bir yemek değil; bir geçiş nesnesidir. Açlıkla tokluk arasında, gündelikle kutsal arasında salınan bir varlıktır. Onun hazırlanışı, bir ritüel; sunumu, bir sahne; tüketimi ise bir tören gibidir. Çünkü makarna, insanın doğayla kurduğu ilişkinin hem maddi hem simgesel bir yansımasıdır.

Sosla buluştuğu anda, makarna bir kimlik kazanır. Domatesin asidik kırmızısı, peynirin yağlı beyazı, fesleğenin aromatik yeşili… Bu renkler, yalnızca bir tabakta değil, bir kültürel palet üzerinde yer alır. Her sos, bir anlatıdır; her baharat, bir ses. Makarna, bu yönüyle bir dil gibidir: biçimiyle konuşur, sosuyla anlatır, sunumuyla ikna eder. Ve bu dil, evrensel olduğu kadar yereldir; çünkü her toplum, kendi makarnasını yaratırken aslında kendi hikâyesini pişirir.

Ve nihayet, makarna tüketildiğinde, yalnızca bir öğün sona ermez; bir anlatı tamamlanır. Tabakta kalan izler, bir geçmişin yankısıdır; boşalan çatal, bir doyumun değil, bir özlemin simgesidir. Makarna kültürü, bu yönüyle yalnızca mutfakta değil, edebiyatta, sinemada, hatta felsefede bile yankı bulur. Çünkü insan, en çok yemekle düşünür; ve makarna, bu düşüncenin en sade, en derin, en evrensel biçimidir.

MAKARNA ÇEŞİTLERİ

Lazanya: Kare veya dikdörtgen tabaka şeklinde aralarına malzeme konularak pişirilen makarnadır.
Penne: Domates, et veya sebze sosuna uygundur.
Farfalle: Krema bazlı soslar için uygundur.
Fusuli: Et ve domates sosları için uygundur.
Spaghetti: Gerçekte Napoliten, özünde İtalyan makarnasıdır; her sosa uyum sağlar.
Linguini: Deniz mahsullü soslara çok yakışır ve spaghetti gibi her sosa uyum sağlar.
Tagliatelle: Et soslarıyla uygundur. Sosta kullanılan iri malzemeleri tutar.
Macaroni: Makarna salatası ve fırınlanmış makarna için uygundur.
Conchiglie (küçük kabuklar): Makarna salatalarında veya tavuk çorbasında kullanılabilir.
Conchiglie (büyük kabuklar): Et soslarıyla uygundur.

Çeşit çeşit makarna sosları :)

Birbirinden farklı soslar ile makarnalarınız çok daha lezzetli olacak, sofralarınıza yeni bir renk ve tat gelecek…
Makarnanın ana yemek olarak yenebilmesini sağlayan en büyük yardımcı etken sostur. Farklı makarnalar için uygun olan soslar da farklılık gösterir. İşte size soslara göre makarna seçiminde bir kaç ipucu…

Spagetti: Spagetti gibi uzun ve yuvarlak makarnalarda, bu özellikleri nedeniyle genellikle sıvıyağ ile yapılmış domatesli ve salçalı soslar kullanılır.

Erişte gibi yassı makarnalar: Bu çeşitler için daha yoğun kıvamlı; mesela peynir, yumurta ve krema bazlı soslar tavsiye edilir.

Burgu ve ince uzun makarnalar: Bu tip makarnaların sosun suyunu emme özelliği bulunur. Bu sebeple sulu ve sebzeli soslar bu şekiller için idealdir.

Mantı ve midye şekilli makarnalar: Daha çok etli ve kıymalı soslarla birlikte kullanılır. Sosları iyi taşıdıkları için salatalarda da mükemmel sonuç verirler.

Kalem, boncuk şekilli makarnalar: Bu çeşitler fırın makarnalar için uygundur. Salatada da kullanılabilir.

BOLONEZ SOS

Malzemeler:
100 gram Teremyağ
250 gram yağsız dana kıyması
20 gram rendelenmiş soğan
1 diş ince kıyılmış sarımsak
400 gram rendelenmiş domates
4 adet ince dilimlenmiş çarliston biber
½ çorba kaşığı tuz
1 adet defneyaprağı
45 ml domates sosu

Yapılışı:

Teremyağını bir tavada kızdırın. Yağ kızınca kıymayı ilave edip rendelenmiş soğan ve sarımsağı ekleyip 5 dk sürekli karıştırarak kavurun. Domates ve çarliston biberleri de katarak bir taşım kaynatın. Ateşi kısın, 15 dk daha pişirip, içine tuz, karabiber ve defneyaprağı ilave edin. Önceden hazırlanan domates sosunu katın. Kısık ateşte oldukça koyu kıvamlı bir sos elde edinceye kadar pişirip ateşten alın. Artık servise hazır…

MİLANEZ SOS

Malzeme:
50 gram Teremyağ
200 gram ince doğranmış mantar
100 gram dana jambon
200 gram domates
1 çay kaşığı karabiber
½ ince kıyılmış maydanoz
1 çay kaşığı tuz

Yapılışı:
Teremyağını derin bir tavada eritin. Yağ kızınca mantarları ilave edip rengi biraz dönünceye kadar sote edin. Dana jambonu, domatesi ekleyin. Sosu bir taşım kaynatıp ateşi kısın. Kısık ateşte koyu kıvamlı bir sos elde edinceye kadar yaklaşık 10 dk pişirin. Tuz ve karabiberini ekleyip, ince kıyılmış maydanozu da ekleyerek servis yapın.

VİNEGRET SOS

Malzeme:
200 ml sirke
700 ml zeytinyağı
75 gram ince kıyılmış soğan
50 gram ince kıyılmış kapari
1 çimdik tuz
1 çimdik karabiber
¼ kıyılmış maydanoz
1 çay kaşığı toz hardal

Yapılışı:
Bir kapta sirke ve zeytinyağını karıştırın. Sırasıyla her biri ince kıyılmış olan soğan, kapari ve maydanozu karıştırarak, tuz, karabiber ve toz hardalı ilave edip sosu tamamlayın. Sosunuz servis hazır, afiyet olsun.