mevsim hazan olunca

Son günlerde kafanızı yastıktan kaldıramaz oldunuz. Sürekli yorgun ve bitkinsiniz. Sık sık yoklayan baş ağrılarının yanında sebepli sebepsiz ağlama nöbetlerine tutuluyorsunuz. Büyük bir zevkle yaptığınız işler artık size mutluluk vermiyor. Üzerinizden bir türlü karamsarlığı atamıyor ve tüm bunları her sonbahar ayında yeniden yaşıyorsanız: Siz büyük bir olasılıkla, mevsimsel uyum bozukluğundan muzdaripsiniz.

Depresyonun, mani dediğimiz bir coşkusal taşkınlık hali; kendine aşırı güven, uyku sürelerinin kısalması, aşırı gezme isteği, dürtüleri kontrol edememe gibi duygularla, özellikle yaz aylarında görülürken; sonbahar ve kış aylarında bunun tam tersi, kendini mutsuz, yorgun ve bitkin hissetme gibi duygular gözlemleniyor. Depresyonu kronik olarak tanımlamak için 2 yıllık yeterli bir tedaviye karşılık, iyileşme görülmemiş olması gerekiyor.

Eylül, güneş ışığının açılarında değişmelerin olduğu ve ışığın azalmaya başladığı bir aydır işte, ışığın azalması ile birlikte insanların keyifsizleştikleri ve artık daha az güldükleri, gerçekleştirdikleri aktivitelerin de azalmaya başladığı görülür. Aktiviteler, tıpkı kış uykusuna yatmaya hazırlanıyormuş gibi yavaşlar. Mevsimsel depresyonların ve diğer değişikliklerin ışıkla bağlantılı olduğunu açıklayan Dr. Bora ister insanlar olsun, ister doğadaki diğer canlılar, doğanın koşullarına ve ritmine uymak durumundadırlar. Mesela, gündüzü gecenin takip etmesi, kışı baharın takip etmesi gibi belirli bir döngüsellik var.

Depresyonun Belirtileri

Çökkün Mizaç: Ümitsizlik, çaresizlik, keder, cesaretsizlik, kendini değersiz hissetme.

İsteksizlik, İlgi Azalması: Daha önceleri ilgi duyduğu ve zevk aldığı konulara ilgisizlik.

Enerji Azalması: Bitkinlik, çabuk yorulma, halsizlik.

Uyku Bozukluğu: Uykusuzluk daha seyrek olarak aşırı uyuma. Sık görülen kâbuslar.

İştah ve Kilo Değişikliği: İştah azalması ve kaybı ya da aşırı yeme. Yiyeceklerin eski tadını alamama.

Bunaltı-Daralma: Endişe, sıkıntı, gerginlik, huzursuzluk ve gevşeme hali.

Sinirlilik, Karamsarlık: Kolay sinirlenme, kontrolsüzlük, karamsar ve mutsuz ruh hali.

Kendini Suçlama: Kendini olumsuz yönde değerlendirme. Eksik, değersiz, yetersiz hissetme.

Ölüm Düşünceleri ve İntihar Arzusu: İleri derecede depresyon vakalarında; hayatın manasını yitirmesi. Ölüm arzusu ve kendini yaşamaya layık bulmama. İntihar olaylarının yüzde 70’inin sebebi depresyondur.

Biyolojik Ritimlerle Oluşan Değişiklikler:

Depresyon

Uyku Bozukluğu

Çalışma gücünün azalması

Jet-net dediğimiz meridyenler arası yolculuk: Gün ışığının değişmesi ile bir meridyenden diğer bir meridyene yolculuk yapıldığında depresyon benzeri halsizlik, isteksizlik ve uyku bozuklukları gibi rahatsızlıklarla beliren sendromlar. Bunlar da gün ışığının değişmesi ile ortaya çıkıyorlar.

Sorumlusu Melatonin Mi?: Mevsim değişikliklerinden en fazla etkilenen hormonun melatonin olduğunu belirten uzmanımız, mevsimsel depresyonlarında bu önemli hormona bağlı olarak arttığını belirtiyor. Dr. Bora daha çok bu mevsimlerde, melatonin hormonun salgılanmasında bir azalma görüldüğünü, bunun da yine gün ışığıyla bağlantılı olduğunu söylüyor.

Fizyolojik Değişimler

Romatizmal Hastalıklar da belirgin bir artış görünüyor. Romatizması olan kişilerin şikâyetlerinde büyük artışlar oluyor. Bu hava sıcaklığının değişmesine bağlı olarak, hava basıncındaki değişimlerden kaynaklanıyor. Dışarıdaki basınç değişimleri eklem için basıncı etkiliyor; bu da ağrılara yol açıyor.

Metabolizmada troid bezlerinin salgıladığı hormon miktarı artıyor. Bu hormonların kandaki oranında artış sonbaharda, en çok rastlanan olaylar arasında. Bunun da sebebi gayet açık. Bunlar insanın metabolizmasını artıran hormonlar olduğu için kişiyi soğuğa hazırlıyor. Yani bir anlamda ısı ürütmeye yarayan hormonlar. Bu tiroid hormonları yazın daha az miktarda salgılanıyor. Sonbaharda sadece hormon salgılarında artış gözlemleniyor. Bütün hormonal dengelerde ufak tefek değişiklikler olabiliyor. Bunun nedeni yeni bir iklime adapte olabilme çabası.