Biriktirme Hastalığı-Dispozofobi

Önemsiz eşyaları biriktirmek, sadece birçok şeye sahip olmak demek değildir. Bu, kişinin yaşamında ciddi etkileri olan belli bir davranış biçimidir.

Biriktirme Hastalığı nedir ?

Kompulsif ya da patolojik Biriktirme Hastalığı sorunlu bir davranıştır ve aşağıdaki biçimlerde kendini gösterir:

• Eski dergiler, kaplar, giysiler, kitaplar, önemsiz e-postalar, faturalar, not tutulmuş ya da liste yapılmış kağıtlar gibi, başka insanlara gereksiz görünen birçok şeyi biriktirmek ya da atmakta zorlanmak,
• Kişinin evinin artık uygun bir yaşam alanı olamayacak kadar çok dağınık olması,
• İş ya da sosyal yaşamdaki endişe ve davranış bozuklukları.

Biriktirme hastalığı kimlerde görülür?

Obsesif-kompulsif bozukluğu olan kişilerin %15’i, diğer belirtileri ikincil belirtiler olarak görürken, biriktirme alışkanlıklarının, obsesif-kompulsif bozukluğun birincil belirtisi olduğunu ifade ederler. Biriktirme Hastalığı olan insanların, ilerleyen evrelerde daha ciddi obsesif-kompulsif bozukluklar yaşaması olasıdır. Bu hastalık, dürtü kontrolü bozukluğu ya da tik bozukluğu gibi nöropsikiyatrik bozukluğu olan insanlarda da görülebilir.

Biriktirme Hastalığı, çok sık görülen bir hastalık değildir. Genellikle çocuklukta başlasa da yetişkinlik dönemine kadar fark edilmediği olur. Gereksiz eşyaları biriktirme eğilimi olan insanların genellikle kompulsif biriktirme hastalığı olan akrabaları olur.

Biriktirme Hastalığı hayatı nasıl zora sokabilir?

Sizde de biriktirme hastalığı olduğunu düşünüyorsanız, satın almak ya da eşantiyon ve küçük hediyeler gibi ücretsiz eşyaları toplamak konusunda fazlasıyla enerji harcıyorsunuz demektir. Bazı insanlar değerli şeyleri elde etmek için çalma yöntemine bile başvurabilirler. Biriktirme yapan insanlar ilgi duydukları şeyleri toplamak için sık sık bit pazarlarına (insanların kullanmadıkları eşyaları evlerinin önünde satışa çıkarması), çöplüklere ya da atıkların toplandığı diğer yerlere giderler. İnternet satışları da biriktirme hastalığı olan insanlar için oldukça çekici bir seçenek haline gelmiştir, çünkü bu şekilde, şahsen çok ya da yüksek fiyatlarda eşyalar alma utancından kurtulurlar.

Siz de, önemsiz eşyaları biriktiriyorsanız, sahip olduğunuz şeylerle ilgili sıkı inançlarınızın olması oldukça sık görülen bir durumdur. Bu hastalığa sahip olan insanlar, genellikle topladıkları şeylerin çok değerli olduklarına ve gelecekte işlerine çok yarayacaklarına inanırlar. Buna ek olarak, sahip oldukları eşyaları arkadaşları olarak görebilir ve onları elden çıkarmak, suçluluk hissetmelerine yol açabilir.

Takıntılı olarak biriktirme yapan insanların çoğu genellikle bu konu hakkında konuşmaz ve durumlarından utanırlar. Gizlilik ve utanç yüzünden, iş yaşamları ve kişisel ilişkileri genellikle güçleşir. Bu hastalığa sahip birçok yetişkin hayatlarını bekar geçirir ve çalışamama gibi bir durum yaşayabilir.

Biriktirme hastalığının teşhisi

Eşya biriktirmek, utanç verici olabilse de, birçok insan bu hastalığını bir doktorla ya da terapistle paylaştığında, bir rahatlama yaşadığını ifade eder. Obsesif-kompulsif bozukluk gibi biriktirme hastalığının da teşhisinin, aile doktoru, psikolog ya da psikiyatrist gibi nitelikli bir akıl sağlığı uzmanı tarafından yapılması gerekir.

Biriktirme Hastalığı’nın teşhisi için, hastalara sıkça sorulan bazı sorular şöyledir:

• Asla kullanmayacağınızı bildiğiniz şeyleri toplamaktan kendinizi alamıyor musunuz?
• Çok üzücü olduğu için, bir şeyleri elinizden çıkarmakta zorlanıyor musunuz?
• Dağınıklık yüzünden evinizin yüzde kaçını kullanamıyorsunuz?
• Eşyalarınız düzensiz mi?
• Evinizdeki dağınıklık sizi utandırıyor mu?

Biriktirme Hastalığı’nın tedavisi

Biriktirme Hastalığı, Anafranil (Klomipramin) ya da Praxil (Paroksetin) gibi ilaçlara obsesif-kompulsif bozuklukların diğer türlerinde olduğu kadar iyi cevap vermemektedir. Bilişsel-davranışçı bir tedavi, biriktirme hastalığı olan insanlarda sık sık görülen bazı zararlı düşünceleri doğrudan hedef aldığından daha etkili olabilir.

Davranışsal olarak, hastalığın başkalarına duyurulması, depolama için uygun alanların azaltılması ve dağınıklığın daha iyi organize edilmesi gibi birçok yöntem faydalı olabilir.

Kendinizde, önüne geçilmez bir eşya biriktirme dürtüsü hissediyor ve eşyalara gereğinden fazla bağlanıyorsanız, bir an önce bir doktora danışmanızı tavsiye ederiz.