Karabuğday
Nedir?
Karabuğday yüzlerce yıldır Asya ülkelerinde bol
miktarda tüketilen, bol besin maddesi içeren, glutensiz bir tohum olarak
bilinmektedir. Bugünlerde birçok sağlık avantajından dolayı ABD, Kanada ve
Avrupa’da giderek daha popüler hale gelmektedir. İsmine rağmen, karabuğday
aslında herhangi bir buğday veya protein gluteni içermez. Karabuğday bitkilerin
“poligonaceae” ailesinin bir üyesidir ve buğday, arpa veya çavdar gibi gluten
içeren tanelerle tamamen ilgisizdir. Bu nedenle, alerjenlere veya sindirim
sorunlarına neden olmaksızın bol miktarda glutensiz pişmiş ürünlerde toplu
besinler eklemek için kullanılır.
Çoğu kişi, karabuğdayı bütün tahıl olarak düşünürken,
aslında hem protein hem de lif açısından yüksek bir tohum olarak
belirtilmektedir. Kalp ve kalp sağlığını destekler, diyabet ve sindirim
bozukluklarını önlemeye yardımcı olmaktadır. Karabuğdayın bu kara tohumları,
sıklıkla “süpergıda” olarak adlandırılan, rutin, tanenler ve kateşin gibi besin
maddeleri ve antioksidanlarla doludur.
Kaliteli beslenme öneminin son zamanlardaki
yükselişine rağmen, karabuğday aslında uzun bir geçmişi olan eski bir bitkidir.
Günümüzde, kara buğday, yüksek oranda amino asit, vitamin, mineral ve
antioksidan kaynağı olduğu için, nispeten az kalori ve hemen hemen hiç yağ
içermeyen bitki kökenli ve glutensiz besin tüketenler arasında en çok sevilen
bitkidir. Karabuğdayın diğer tahıllara kıyasla önemli bir yararı, özel
biyolojik faaliyetler sağlayan benzersiz bir amino asit kompozisyonuna sahip
olmasıdır. Bunlar, kolesterol düşürücü etkileri, antihipertansif etkileri ve
kabızlığı tekrarlama yoluyla sindirimi iyileştirmeyi içerir. Karabuğday,
“Fagopyrum esculentum” cinsine sahiptir, genellikle çiğ kara buğday kabuğu veya
un formunda bulunur. Her ikisi de birçok şekilde mutfakta kullanılabilen
ürünlerdir.
Günümüzde dünyada birçok farklı karabuğday
yetiştiriciliği yapılmaktadır, ancak çoğu Kuzey Amerika’da hasat edilmektedir.
Şu anda, en yaygın karabuğday türü “Fagopyrum esculentum Moench”tir;
botanikçiler ise sadece “karabuğday” veya “tatlı karabuğday” olarak söz
etmektedirler. Karabuğday aslında bir dikotiledon bitkisidir, bu da onu yıllık
çiçekli ot olarak yetiştirdiği için onu kinoa ve diğer bazı baklagil veya
fasulye benzeri yapar. Kinoa ve karabuğday ikilisinde her ikisinin de çok
nişasta içermesine karşın diğer pek çok tohum türünden daha az yağ içerdikleri
için benzerdir ki bu nedenle genelde tahıllar gibi işlenirler.
Karabuğdayın
Faydaları Nelerdir?
1.
Kolesterol ve Tansiyona İyi Gelir
Klinik çalışmalarda bulgular, karabuğdayın,
inflamasyon ve sağlıksız kolesterol düzeylerini düşürmesine yardımcı olurken
kalp hastalığını önlemeye yardımcı olduğunu belirtmektedir. Karabuğday,
kolesterol düzeylerini dengede tutar. Buna ek olarak, HDL “iyi” kolestrolü
artırırken LDL “kötü” kolesterol seviyelerini de düşürür. Karabuğdayda bulunan
bir fitol üreticisi olan Rutin isimli kimyasal, kardiyovasküler sağlık için
önemli bir antioksidandır. Bu bileşen, dolaşım sistemini destekler ve
karabuğdayın yüksek lif içeriği ile beraber kolesterole ve yüksek kan
basıncıyla mücadeleye yardımcı olur.
2. Antioksidan
Açısından Zengindir
Karabuğday, beyin, karaciğer ve sindirim sağlığını
desteklemenin yanı sıra kanser veya kalp rahatsızlığı oluşumuyla mücadelede
yardımcı olabilecek koruyucu fenolik bileşikler ve antioksidanlar içerir.
Oligomerik proantosiyaninler gibi flavonoidler de dahil olmak üzere
antioksidanlar, karabuğdayın gövdelerinde ve tohumlarında bulunur, ayrıca
karabuğday ununda da bulunurlar. Karabuğdayın polifenolik antioksidanları,
reaktif oksijen türleri ya da “oksidatif stres” olarak da adlandırılan serbest
radikal hasarına karşı terapötik ajanlar olarak görev yapmaktadır.
Antioksidanlar DNA’yı hasardan ve zararlılardan korumak, inflamasyonu ya da
kanserli hücre oluşumunu önlemek suretiyle hücresel fonksiyonları
desteklemektedir.
3. Sindirilebilir
Protein Sağlar
Karabuğday, bitki esaslı proteinlerin mükemmel bir
kaynağıdır ve enerji, büyüme ve kas sentezini destekleyen “protein yapı
taşları” olan on iki amino asit içerir. Aslında, pirinç, buğday veya mısırdan
daha fazla proteine sahiptir. Karabuğday taneleri her 100 gram için kabaca
11-14 gram protein ihtiva eder ki bu da kinoa, fasulye ve baklagiller kadar
olmasa da çoğu tahıldan daha yüksektir.
Vejetaryen veya vegan iseniz, kara buğday, düzenli
diyetinize dahil etmek için mükemmel bir besindir. Ayrıca vücut için önemli iki
tür esansiyel amino asit sağlar. Karabuğday, lisin ve arginin olarak
adlandırılan esansiyel amino asitler içerir. Bu spesifik amino asitler pek çok
diğer genel hububat veya tam tahılda bulunmaz, bu nedenle karabuğdaydan elde etmek,
vücudunuzun ihtiyaç duyduğu önemli proteinleri almanızı sağlar.
4. Yüksek
Lif İçeriği İle Sindirime Yardımcı
Karabuğday, her bardakta yaklaşık 6 gram diyet lifi
sağlar ve bu sizin doymanıza yardımcı olur. Ayrıca besin geçişini sindirim
sistemi yoluyla hızlandırır ve bağırsak hareketlerini düzenlemek için
önemlidir.
Karabuğday, sindirim sistemi içindeki oksidatif
stresini önleyerek sindirim organlarını kanser, enfeksiyon ve diğer olumsuz
belirtilerden koruyabilir. Kore’nin Bucheon Üniversitesi Gıda ve Beslenme
Bölümünden araştırmacılar, kara buğdayın hayvan çalışmalarındaki
etkilerini test ettiklerinde, karabuğday tüketen hayvanların karaciğer, kolon
ve rektumlarında daha yüksek antioksidan aktiviteler gördüler. Karabuğday,
alkollü içecekler veya bazı maya ekmeği türleri için fermente edildiğinde,
sağlıklı bakterileri bağırsak florasına nakletmek suretiyle sindirim sistemini
besleyen değerli probiyotikler sağlayabilir. Çalışmalar, tüketilen fermente
karabuğday ürünlerinin, vücudun pH düzeyini veya asitlik ile alkalinite
arasındaki dengeyi artırarak zararlı bakteri ve hastalığın oluşmasını
engellediğini göstermektedir.
5. Diyabete
Yardımcı Olur
Birçok diğer karbonhidrat tahıllarla
karşılaştırıldığında, karabuğdayın glisemik indeksi diğerlerine göre düşüktür.
Karabuğdayda bulunan kompleks karbonhidratlar kan dolaşımında yavaşça emilir ve
böylece daha uzun süre tok kalmanıza ve vücuttaki enerjinizi korumanıza
yardımcı olur. Ayrıca iltihaplanma, yorgunluk ve hatta şeker hastalığı ile
metabolik sendroma yol açabilecek kan şekeri düzeyleri arasındaki
dengesizliklerle savaşmaya yardımcı olur. Çalışmalar, diyabetik hastaların
karabuğdayı iki ayda bir tükettikleri zaman kan şekeri kontrolünde iyileşme
sağladığını ve hiçbir ilaç kullanılmadan insülin direncinin azaldığını
belirtmiştir.
6. Gluten
İçermez
Karabuğday; arpanın tadına, görünüşüne, boyutuna ve
dokusuna çok benzer; ancak karabuğday sıfır gluten içerme avantajına sahiptir.
Karabuğday, çölyak hastalığı olan veya gluten duyarlılığı olan herkes için
güvenlidir. Karabuğday ve buğday, tamamen farklı botanik ailelerden gelmektedir
ancak aynı şekilde çoğaltılabilir. Gluten içeren tahıllardan kaçınılması ve
karabuğday tüketilmesinin şişkinlik, kabızlık, diyare ve hatta sızdıran
bağırsak sendromu gibi sindirim bozukluklarının önlenmesine yardımcı
olabileceği düşünülmektedir.
7. Önemli
Vitamin ve Mineralleri İçerir
Karabuğday kabuğu ve unları, enerji artırıcı B
vitaminleri, mangan, magnezyum, çinko, demir içeren minerallerin kaynağıdır.
Karabuğdaydaki magnezyum, sindirimin iyileştirilmesine, kas gelişimine ve
toparlanmaya yardımcı olur ve stresin vücut üzerindeki olumsuz etkilerine karşı
savunur. B vitaminleri, fosfor ve çinko, sağlıklı dolaşım ve kan dolaşımı
işlevleri ile birlikte depresyon, kaygı ve baş ağrılarıyla savaşan beynin sinir
iletici sinyali için de gereklidir.
Karabuğday
Nasıl Tüketilir?
Karabuğday, çok yönlü bir tahıldır ve granoladan Japon
eriştesine kadar birçok farklı gıda ürününde kullanılır. Fransa’da, karabuğday
genellikle krep haline getirilir; Asya’da, çorba ve patates kızartmasıyla
popüler olan noodle’larını yapmak için kullanılır; ABD’de karabuğday unu,
protein ve lif açısından yüksek, ancak gluten içermeyen kekler, kurabiyeler,
ekmekler ve diğer aperitifler yapmak için popülerdir. Marketlerde pek çok
karabuğday türü bulunur. Karabuğday taneleri, kabuğu, unu şu anda ABD çapında
birçok pazarda mevcuttur. Mümkünse pişirmeye hazır, kavrulmuş tahıl, tost,
kavurma ve kurutulmuş kabuğu çıkartılmalıdır. Kabuksuz tohumların, koyu
kahverengi-siyah bir dış kabuk örtüsü vardır ki, bunlar yenilebilir olmadan
önce çıkartılmalıdır. Karabuğday unu alırsanız, buzdolabında veya dondurucuda
saklanmalı ve kısa sürede kullanılmalıdır, çünkü doğal olarak hızlı bir şekilde
bozulabilen yağlar içermektedir.
Marketlerde kullanılan karabuğday çeşitleri aşağıdaki
gibidir:
Çiğ karabuğday kabuğu: Bunlar işlenmemiş ve kurutulmuş karabuklu
hububattır. Bunları, paketlenmiş karabuğday satın almaktan çok daha düşük bir
maliyetle bulabilirsiniz. Bu; salata, hindistancevizi sosu ve chia tohum
lapasının yanında oldukça kullanılabilir bir uyuma sahiptir.
Kremalı karabuğday: Yulaf ezmesi benzeri ürünlerle kahvaltı keki yapmak için ideal bir
üründür. Meyveler, fındık, yoğurt ve en sevdiğiniz kahvaltı ürünlerinden
herhangi biri ile beraber tüketebilirsiniz.
Karabuğday unu: % 100
kepekli un ya da glutensiz un karışımı ile birlikte pişirmek için
kullanışlıdır. Ayrıca, taze karabuğday unu elde etmek için ham karabuğday
tohumlarını yüksek hızda blenderde öğütebilirsiniz.
Kasha: Bu, Rusya’da en popüler kızartılmış karabuğday çeşididir. Mantar, lahana, soğan, güveç veya sebze ile birlikte bir garnitür olarak kullanılabilmektedir.
Kasha: Bu, Rusya’da en popüler kızartılmış karabuğday çeşididir. Mantar, lahana, soğan, güveç veya sebze ile birlikte bir garnitür olarak kullanılabilmektedir.
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder