Demirhindinin Faydaları

Demirhindi Nedir?

Demirhindi, hem şifalı hem de mutfak amaçlı, geniş bir kullanım yelpazesine ve uygulamaya sahip lezzetli, tatlı bir meyvedir. Uzun boylu, gür yapraklı olan ağacın, kahverengi kabuklarla örtülü olan kapsüller halinde taneleri bulunur. Demirhindi ağacı, 20 m yüksekliğe kadar büyüyen, tropik ve yaprak dökmeyen bir ağaçtır. Kalın bir gri kabuğu vardır. Küçük oval yapraklar soluk yeşil renktedir. Kırmızı çizgili sarı küplerin küçük kümeleri Mayıs ayında, meyveler ise Ekim ile Kasım aylarında çiçek açar. Ağaç yarı kurak tropik bölgelerde yetişir ve tohum veya kesim yoluyla yayılır.

3 – 8 cm uzunluğundaki, kahverengi, düzensiz eğri yeni dallar boyunca bolca bulunur. Kabuklar olgunlaştıkça, asitli pulp kahverengi veya kırmızımsı kahverengiye dönüşür. Tam olarak olgunlaştığında, kabuklar kırılganlaşır ve kolayca kırılabilir. Kapsüller, kahverengi, yenilebilir pulp içine gömülü 1 ila 12 büyük, düz, parlak kahverengi, tohum içermektedir. Kapsülün içinde demirhindi meyvesi olan yapışkan, etli, sulu bir kısım vardır. Burası demirhindi meyvesinin bulunduğu yerdir. Fidan gibi küçük demirhindi ağaçlarında meyve büyüklüğü ve lezzette geniş farklar vardır. Hint türü, 6-12 tohum ile daha uzun kapsüllere sahipken, Batı Hint türleri ise sadece 3-6 tohum içeren daha kısa kapsüllere sahiptir. Amerika’daki demirhindilerin çoğu daha kısadır. Tatlı ve ekşi tadı vardır. Bu yüzden, insanlar demirhindiyi yedikleri zaman, severler ya da hoşnut kalmazlar.

Demirhindi, Fabaceae (latince) ailesinin bir üyesidir ve tam bilimsel adı Tamarindus indica’dır. Demirhindi ağacı, Afrika’nın tropikal bölgelerinde, özellikle de Sudan’da yetiştirilir; ancak yetiştiriciliği o zamandan beri dünyanın hemen hemen tüm tropik alanlarına yayılmıştır. Çünkü böylesine faydalı ve egzotik bir meyve, hemen hemen herkes tarafından beğenilmektedir. Binlerce yıldır var olan ve büyük olasılıkla 5000 yıl önce Asya’da ortaya çıkan meyve, 500 yıl önce İspanyol kâşifleri vasıtasıyla Amerika’ya getirilmiştir.

Demirhindi’nin sağlığa olan faydaları birçok bilimsel makalede belirtilmiştir. Bunlardan bazıları; vücuttaki iltihaplanmayı azaltma, göz sağlığını iyileştirme, solunum rahatsızlıklarına iyi gelme, cilt sağlığını artırma, sindirim sistemini iyileştirme, ağrıyı hafifletme, bağışıklık sisteminin gücünü artırma, vücut ateşini dengede tutma, kardiyovasküler sağlığı iyileştirme ve kanseri önleme gibi faydalardır.

Demirhindinin Faydaları Nelerdir?

1. Sindirime iyi gelir

Demirhindi, uzun zamandır doğal bir sindirim düzenleyici olarak kullanılmıştır. Demirhindiyi bir meyve veya bir baharat olarak tüketmek, sindirim sisteminizin verimliliğini artırabilir, böylece dışkı, bağırsak yolunun düz kasları boyunca daha kolay hareket ettirebilir. Demirhindi aynı zamanda safra aktivitesini uyarır ki bu da gıdayı daha çabuk sindirmeye yardımcı olabilmektedir. Demirhindinin içeriğinde bulunan lif de sindirimi hızlandırmak için gastrik suları uyarır. Bütün bunlar, sindirim sisteminizi daha hızlı iyileştirirken, kronik kabızlıktan muzdarip olmanız durumunda, güçlü bir müshil olarak kullanılabileceği anlamına gelmektedir.

2. Kalp sağlığına iyi gelir

Demirhindi üzerinde yapılan çalışmalar kan basıncını ve kan kolestrolünü düşürmede etkili olduğunu göstermiştir. Demirhindideki lif içeriği, fazla LDL (halk arasında “kötü” diye bilinen) kolesterolü damardan ve arterden çıkarmaya başladığından kolestroldeki düşüşle ilgisi saptanmıştır. İçeriğinde bulunan potasyum, kardiyovasküler sistem üzerindeki baskıyı azaltan bir etken olabilmekte ve kan basıncındaki azalmayı sağlayabilmektedir. Aynı zamanda demirhindideki C vitamininin oldukça fazla olması, serbest radikallerin etkisini azaltırken, kalp hastalığına bağlı olan hücresel metabolizmanın iyileşmesini sağlayan bir aktioksidandır.

3. Dolaşıma iyi gelir

Demirhindi, çok iyi bir demir kaynağıdır ve tek bir porsiyon, günlük gereksiniminizin % 10’undan fazlasını sağlayabilmektedir. Vücutta sağlıklı bir demir temini, vücudun kırmızı kan hücre sayısını artırırmakta, bu da farklı kasların ve organların doğru şekilde çalışması için oksijene ihtiyacı olan organların uygun oksijene kavuşmasını sağlayabilir. Ayrıca demir eksikliği; zayıflık, yorgunluk, baş ağrısı, bilişsel bozukluklar ve mide sorunları ile karakterize olan anemi ile sonuçlanır.

4. Sinir sistemine iyi gelir

Demirhindi’nin içerdiği en önemli vitaminlerden birisi de B vitamini kompleksidir. Vitamin ailesinin en önemli kısımlarından biri olan tiamin demirhindide yüksek miktarlarda bulunur. Tiamin; aktif kalmanıza, refleksinizi koruyabilmenize ve güçlü kalmanıza yardımcı olabilecek sinir fonksiyonunun yanı sıra kas gelişiminden sorumludur.

5. Kilo kaybını sağlar

Demirhindilerden ekstrakte edilebilen veya baharat olarak kullanıldığında bundan faydalanarak elde edilebilen benzersiz bileşiklere hidroksisitrik asit (HCA) adı verilir. HCA, özellikle yağ depolamaya yardımcı olan vücuttaki bir enzimi inhibe ettiği için kilo vermeyi kolaylaştırmaktadır. Ayrıca, demirhindinin serotonin nörotransmitterini arttırarak iştahı bastırdığı bilinmektedir.

6. Diyabeti dengelemeye yardımcı olur

Kilo alımını durdurmada kullanılan demirhindi, enzimi inhibe etme yeteneğinin yanı sıra, esas olarak karbonhidratların absorbe edilmesini durdurur ve kolayca basit şekerlere veya yağlara dönüştürülür. Karbonhidrat ağırlıklı bir diyet, şeker hastası olan kişilerin en büyük problemi olan kontrolsüz glikoz ve insülin düzeylerini artırmaktadır. Demirhindi bu dalgalanmaların izlenmesine ve kontrol edilmesine yardımcı olmaktadır.

7. Bağışıklık sistemini güçlendirmeye yardımcı olur

Uçucu yağlardaki yüksek C vitamini düzeyinin yanı sıra diğer antioksidan etkileri, demirhindinin bağışıklık sisteminizi artırmanın ve mikrobik ve fungal enfeksiyonlardan uzun vadeli fayda sağlamanın bir yolunu oluşturur. Aynı zamanda antiseptik ve antimikrobiyal etkileri nedeniyle vücuttaki parazitlerin oluşumunu da azaltır. Özellikle demirhindinin yetiştirildiği tropik bölgelerdeki çocuklarda karın solucanlarını ortadan kaldırdığı bilinmektedir.

Demirhindi Nasıl Tüketilir?

Demirhindi çiğ meyve olarak tüketilebilirken, tamamen olgunlaştığında tatlılara katılabilmektedir. Ayrıca kurutulup baharat haline getirilebilmektedir. Sık sık reçel ve soslarda aramo verici olarak kullanılmaktadır. Dünyanın bazı yerlerinde kurutulup şeker halinde değerlendirilmektedir. Bu mütevazi ve küçük çekirdekli meyvenin sağladığı faydalarından ötürü, Asya ve Güney Amerika’da çorbalar ve çeşitli yemeklerde kullanılan normal bir meyvedir.

Demirhindi, sağlığı bu derece artıran besleyici bileşenleri nedeniyle dünyada çok değerli bir meyvedir. Bunlar; önemli miktarda C vitamini içermesinin yanı sıra E, B vitaminleri, kalsiyum, demir, fosfor, potasyum, magnezyum ve diyet lifi içermesidir. Aynı zamanda demirhindinin güçlü bir antioksidan olmasına sebep olan bir takım organik bileşikler de vardır. Demirhindi sağlık faydaları aşağıda daha ayrıntılı olarak açıklanmıştır.

Demirhindi Nerelerde Kullanılır?

Mutfak Kullanımı

Demirhindi pulpu, Güney ve Güneydoğu Asya, Meksika, Ortadoğu ve Karayipler’de yaygın olarak kullanılır. Tohum ve yapraklar da yenilebilir. Soslar, turşular, içecekler ve tatlılarda kullanılır. Ayrıca Worcestershire sosunun içeriklerinden biridir.

Medikal Kullanımı

Demirhindi geleneksel tıpta önemli bir rol oynamıştır. İçecek formunda ishal, kabızlık, ateş ve peptik ülser tedavisinde sıklıkla kullanılmıştır. Kabuk ve yapraklar aynı zamanda yara iyileşmesini desteklemek için kullanılmıştır. Modern araştırmacılar şimdi potansiyel tıbbi kullanımlar için bu bitkiyi incelemektedirler. Demarindaki polifenollerin antioksidan ve antienflamatuar özellikleri vardır. Bunlar, kalp hastalığı, kanser ve şeker hastalığı gibi hastalıklara karşı koruma sağlayabilir. Pulp özütü, vücut ağırlığını ve ters yağlı karaciğer hastalığını azaltmanıza yardımcı olurken, tohum ekstraktının kan şekerinin düşmesine yardımcı olmaktadır.

Ev İçi Kullanımı

Demirhindi pulpu metal cilası olarak da kullanılabilir. Bakır ve bronzdan bulanıklığın giderilmesine yardımcı olan tartarik asit içerir.

Demirhindi Kullanımında Dikkat Edilmesi Gerekenler

Hamilelik veya bebek emzirme dönemlerinde demirhindi meyvesinin kullanımı hakkında yeterli ve güvenli bir bilgi bulunmamaktadır. Dolayısıyla aşırı kullanımı vücutta veya bebekte yan etkiler görülmesine neden olabilir. Demirhindi, kan şekeri seviyesini düşürebilir. Kan şekerinin ani değişikliklerine sebebiyet verdiği görülmüştür. Şeker hastalığı olanların, demirhindi kullanımında, kan şekeri düzeylerini yakından izlemeleri tavsiye edilmektedir. Diyabet ilaçları için doz ayarlamaları gerekebilir. Ameliyat öncesinde ya da sonrasında demirhindi kullanımı kan şekeri seviyesini düşürebilir. Demirhindi meyvesini planlı bir cerrahiden en az 2 hafta önce kullanımın bırakılması tavsiye edilmektedir.